Paul Vangeel

Natuurgids Paul Vangeel, die aan de basis ligt van de erkenning van het domein Olmenhof tot beschermd landschap, werd geboren in Herk-de-Stad op 16/04/1930 en overleed in het Virga Jesseziekenhuis in Hasselt op 30/07/2004. Na zijn lagere school in Herk-de-Stad, ging hij naar het Sint-Jozefscollege in Hasselt. Hij volgde de normaalschool in Mechelen-a/d-Maas en behaalde zijn diploma van onderwijzer in 1951. Nadien zat hij vijf jaar in het leger waar hij een oorbeschadiging opliep waardoor hij het fijne vogelgezang niet goed en duidelijk meer kon horen. Op 1 mei 1961 trad hij in het huwelijk met Lydia Van Walleghem. Samen kregen ze drie kinderen: Johan, Dymphna en Machteld. Na zijn stage in de jongensschool van Stal-Koersel werd hij vanaf 1 september 1958 onderwijzer in Herk-de-Stad van het 2de leerjaar, vanaf 1980 van het 5de leerjaar. Vanaf 1 mei 1984 werd hij wegens ziekte ter beschikking gesteld. Na het volgen van een cursus, werd hij in 1970 natuurgids. Op 27/05/1978 vroeg hij de wettelijke bescherming aan van het park Olmenhof. En op 23 maart 1987 werd het park Olmenhof dan ook bij besluit van de Vlaamse Executieve wettelijk als landschap beschermd. In 1996 werd hij uitgeroepen tot “Natuurman van Herk” in het kader van het Europees Jaar voor het Natuurbehoud. Bij het opstarten van de Herkernatuurvienden was hij bij de groep die zich inzette voor het behoud en de opwaardering van het domein Olmenhof-Harlaz. Hij maakte de inventaris en  stelde beplantingen voor op een gefundeerde wijze. Hij wees op wat er misliep. Hij bleef bekommerd om het park tot aan zijn dood. Vanaf 1973 hebben de Herkernatuurvienden diareeksen gemaakt ter promotie van het kanton. Hier was veel te zien, dat was de overtuiging van Paul Vangeel. Het gebied waar de oude kerk van Donk had gestaan, intrigeerde hem. Op zekere dag had hij  beentjes gevonden op het veld tegenover Pol Kimps en nabij de latere Rothschild. Inspecteur Claessen van Achel werd op de hoogte gebracht en samen met hem groeven ze een urne op. Het bleek nu dat ook Pol Kimps ooit een urne gevonden had in zijn tuin. Daarna is Luk van Impe gekomen om het hele gebied op te graven. Het werd een succes. De opgravingen op het urnenveld waren belangrijk. Dit heeft verschillende jaren geduurd. Verschillende herkenaren hielpen graven. De aanleg van de autostrade en de noodzakelijke opvullingen van de strook Webbekom - Lummen maakten dat er gebaggerd werd in het broek. Ook hier verwachtte Paul Vangeel vele ontdekkingen te kunnen doen. In het opgespoten zand deed hij samen met zijn kinderen en Jos Leemans de eerste vondsten. Uit zijn contacten met professor Vermeersch deed hij ook veel kennis op. Later werd op het terrein in het broek gezocht en gegraven. Hubert Heymans, archeoloog, deed er de eerste echte opgravingen. Later werd er ook door mensen van de universiteit gegraven. Ondertussen werd er ook veel gezocht op de velden in het hele kanton. Paul Vangeel heeft een grote verzameling silex gebruiksmateriaal vergaard. Hierbij werd hij ook gesteund door de KUL. Studenten kwamen voorwerpen halen om te bestuderen. De silex verzameling en de collectie van versteende beenderen worden zorgvuldig bewaard. In het broek vond hij een speciaal been dat internationale aandacht kreeg. Men dacht dat het een muziekinstrument was. Hij vond een gallisch slagzwaard van rond de tijd van Christus. Een prachtig zeer zeldzaam zwaard dat nu een pronkstuk is in het Gallo-Romeins museum in Tongeren. Zijn talrijke publicaties in wetenschappelijke kringen bewijzen de belangrijkheid van zijn werk. Het Wendelenjaar in 1980 was voor hem zeer belangrijk. Zijn inbreng was groot. In 1979 deed hij de reis naar Frankrijk van Wendelen over. Het bleek dat Wendelen ook al van het urnenveld in Donk afwist. Op 5 oktober 1980 kreeg hij de Wendelenprijs. Paul Vangeel was zeer belezen en had een enorm geheugen. Hij kon zijn toehoorders boeien. Alles wat hij deed, nam hij heel ernstig. Hij leidde vele wandelingen in het domein Olmenhof-Harlaz, in het centrum van Herk en ook elders. Hij was geïnteresseerd in sterrenkunde, planten, bomen, vogels, heemkunde, geschiedenis, archeologie, architectuur en muziek. Van meerdere verenigingen was hij lid zoals van de Herkernatuurvrienden, de Wendelenclub,  de Milieuraad, Nal (Natuur Actie Limburg), de Vrienden van het Schulensbroek… De laatste vijf jaren van zijn leven werd hij gekweld door ziekte waardoor hij heel erg werd afgeremd. Postuum kreeg een straat zijn naam. Ook op de zonnewijzer, die tegen de Sint-Martinuskerk hangt, kreeg hij een eerbetoon van de stad en de Wendelenstichting.