Servatius Vaes
Servatius (°Herk-de-Stad 09/04/1608 - + Averbode 18/01/1698) was de zoon van Hubertus, die in een periode dat een burgemeester elk jaar opnieuw werd verkozen, zeven keer deze post waarnam. Zijn moeder was Catharina Vanschoenbeek, een geslacht dat al jaren in Herk woonde. Samen woonden ze er in de Pelikaan op de Markt en kregen ze zes kinderen: 1589 Servaes (sterft jong) 1591 Catharina 1594 Servaes (sterft jong) 1599 Willem 1608 Servaes (9 april) 1612 Paul Servaes, geboren op 9 april 1608, kreeg dezelfde voornaam als twee eerdere broertjes die jong waren gestorven. Deze tijdgenoot van Wendelen, leidde gedurende vijftig jaar de abdij van Averbode. Op zijn veertiende was hij er als student begonnen, klom op tot hij in 1632 tot priester werd gewijd en naar Veerle werd gestuurd waar hij kapelaan werd. Na een korte tijd aan de universiteit van Leuven gestudeerd te hebben, werd hij in 1634 subprior van de abdij en kreeg er de vorming van de nieuwe kandidaat kloosterlingen onder zijn gezag. In 1641 werd hij prior benoemd. Hij was betrokken bij het bouwen en decoreren van de Norbertijnenkerk in Kortenbos. Toegewijd aan O.L.V., werd ze op 1 mei 1648 ingehuldigd. Zijn wapenschild ziet men nog boven de kerkdeur. Bisschop Richardus Pauli van Luik wijdde hem op 3 mei 1648 op zijn veertigste tot 36e abt van Averbode. Door de vele oorlogen waren de gebouwen van Averbode aan renovatie toe. Ze hadden zwaar te lijden gehad van de voorbijkomende troepen en waren gedeeltelijk ook nog afgebrand. Gebouwen en toegangspoorten werden door hem hersteld of bijgebouwd maar het belangrijkste was de verbouwing van de abdijkerk in gotische barok. In 1664 met de bouw gestart, werd ze in 1672 in gebruik genomen. Hij werd er na zijn dood in de crypte begraven. De toren was pas in 1700 klaar, twee jaar na de dood van de abt. In Herk-de-Stad werd het pleintje achter de oude rijkswacht het Servaes Vaesplein genoemd. Het beeld “Ingetogen” op dit ingesloten tuintje is van Hilde Van de Walle en werd er in 2005 geplaatst.
Bron: Opzoekingen Hille Raskin, 2005 Archief André Smeets 100 invloedrijke Limburgers, Het belang van Limburg 2001
Wapenschild van Servatius Vaes: in zwart een gouden dwarsbalk vergezeld in het schildhoofd van twee zilveren sterren en in de schildvoet een zilveren halve maan.
Het beeld 'Ingetogen' op het Servaes Vaesplein.