Wijerstraat 5
De vakwerkhoeve met losse bestanddelen is reeds weergegeven in de Atlas van de Buurtwegen (1840-1845). Het huidige bakhuis in baksteen werd opgetrokken in 1941.
Historiek
De hoeve wordt in de Atlas van de Buurtwegen (1840-1845) reeds gedocumenteerd als een hoeve met losse bestanddelen, bestaande uit drie volumes (woonhuis, stal en bakhuis). In 1888 wordt op de mutatieschets het bakhuis niet meer ingetekend en wordt het volume van de stal verkort weergegeven. Dit volume is vergelijkbaar met de huidige vakwerk-kern van de stal. Ten laatste in 1941 wordt het woonhuis langs de rechter zijgevel verlengd met een smal aanbouwsel, terwijl de stal eveneens aanbouwsels krijgt tegen de achter- en beide zijgevels. Tevens wordt opnieuw een bakhuis gedocumenteerd ten oosten van het woonhuis, dat kan geassocieerd worden met de huidige bakstenen constructie. Deze situatie wordt ook weergegeven op een tekening die door een familielid van de huidige eigenaar op het eind van de jaren 1940 gemaakt werd. Het aanbouwsel tegen de linker zijgevel van de stal deed volgens de eigenaar oorspronkelijk dienst als kippenhok maar werd rond de jaren 1950 vervangen door de huidige bakstenen stal onder lessenaarsdak. Ten laatste in 1959 wordt volgens de mutatieschets het smalle aanbouwsel tegen de rechter zijgevel van het woonhuis verbreed of vervangen door een nieuw volume, dat waarschijnlijk identificeerbaar is met het huidige bakstenen aanbouwsel onder lessenaarsdak. In hetzelfde jaar is de aanbouw uit ten laatste 1941 tegen de achtergevel van de stal verdwenen. Vervolgens wordt het woonhuis ten laatste in 1982 over de volledige lengte van de achtergevel verbreed met een bijkomend volume, dat mogelijk kan geïdentificeerd worden met de nog bestaande schob. Volgens de eigenaar bevond zich reeds vroeger een aanbouwsel tegen de achtergevel, maar werd dit op een bepaald moment vergroot. In ieder geval staat de nog bestaande schob reeds afgebeeld op de zwart-wit foto’s, die in 1977 in het kader van de inventarisatie voor de reeks Bouwen door de Eeuwen Heen gemaakt werden. Ook de schuur blijkt volgens de mutatieschets tegen 1982 veranderingen ondergaan te hebben, waarbij een uitgestrekt aanbouwsel verschijnt tegen de rechter zijgevel dat doorloopt langs de achtergevel. Volgens de eigenaar dateert dit aanbouwsel (huidige stal) van de jaren 1960. Het staat in ieder geval al afgebeeld op de inventarisfoto’s uit 1977. Verder wordt ten laatste in 1982 de huidige loods opgetrokken achter de hoevegebouwen. Op het huidige kadasterplan is de schob tegen de achtergevel van het woonhuis duidelijk afgebeeld en lijkt de hoek tussen het aanbouwsel tegen de achtergevel en de linker zijgevel van de stal opgevuld te zijn. Het aanbouwsel tegen de rechter zijgevel van de stal lijkt nog iets verlengd te zijn. Verder is nog een dwarse constructie tegen de loods zichtbaar, die kan geassocieerd worden met de huidige overdekte hangar voor landbouwmachines.
Beschrijving
De huidige hoeve met losstaande bestanddelen (woonhuis, stal en bakhuis) is gelegen rond een rechthoekig voorerf, dat geopend is naar de straatzijde toe. Op het bakhuis na zijn de gebouwen opgetrokken in stijl- en regelwerk met witgekalkte lemen vullingen en gepikte timmer onder zadeldaken met Vlaamse pannen. Het woonhuis bevindt zich ten noordwesten van het voorerf en omvat vijf traveeën op een bakstenen stoel, die verhoogd is langs de voorgevel. De voorgevel bevat zes stijlen, regels boven de vensters en de deur, en twee tussenstijlschoren. De muuropeningen bestaan uit een lage deur en twee aangepaste vensters. De linker zijgevel heeft een asbestplaten beschieting. Tegen de rechter zijgevel bevindt zich een onbelangrijk en recenter (ten laatste 1959) bakstenen aanbouwsel onder golfplaten lessenaarsdak. De achtergevel wordt door een waardeloze schob met golfplaten lessenaarsdak grotendeels aan het zicht onttrokken. De stal met hooizolder bevindt zich ten zuidwesten van het voorerf en is een vrij hoge constructie van drie traveeën op een bakstenen stoel. De voorgevel bevat een staldeur, een laadvenster en twee kleine venstertjes. Beide zijgevels dragen een asbestplaten beschieting. Zowel tegen beide zijgevels als tegen de achtergevel bevinden zich recentere bakstenen aanbouwsels. Het oorspronkelijke bakhuis bevond zich volgens de Atlas van de Buurtwegen rechts vooraan op het voorerf tegen de straatkant en bestond hoogstwaarschijnlijk uit een vakwerkconstructie met lemen vullingen. Volgens de mutatieschetsen en de huidige eigenaar werd omstreeks 1941 het huidige bakhuis in baksteen opgetrokken dichter naar het woonhuis toe. De bakoven is nog aanwezig.
Interieur
Het woonhuis heeft de traditionele indeling grotendeels bewaard, bestaande uit een inkom, twee grote vertrekken met een centrale haard aan de noordzijde, en oorspronkelijk drie kleinere vertrekken (waaronder een keuken) en een opkamer met steile trap aan de zuidzijde. Twee van de kleine vertrekken werden samengevoegd tot een grotere ruimte (de huidige slaapkamer), die bereikbaar is via een trap. De ankerbalkgebinten zijn nog duidelijk herkenbaar. De lemen muren worden binnenin bedekt door platen.
Omgeving
De hoeve met losstaande bestanddelen wordt omgeven door recente verkavelingen uit verschillende periodes en is gelegen in woongebied met landelijk karakter. Het voorerf wordt van de straat gescheiden door een hoge haagbeukhaag, die zowel het huidige langgestrekte perceel waarop de hoeve staat als het perceel rechts ervan, dat deel uitmaakt van het omgevende erf en de moestuin bevat, langs alle zijden begrenst. Deze haag vervangt een meidoornhaag, die in 1954 verdween wanneer de straat verbreed werd. De schuin rechts voor het woonhuis en naast het bakhuis ligt een moestuin. Verder is voor het woonhuis een waterput gesitueerd. Het achtererf met recente loods en hangar is evenals de achterliggende laagstamfruitplantages gelegen in agrarisch gebied.